YÜKSEKTE ÇALIŞIRKEN RÜZGAR HIZI

1. Rüzgarın kökenleri ve adlandırma kuralları

Rüzgarın oluşmasına neden olan şey havanın dünya etrafında yüksek basınçtan alçak basınca doğru hareketidir. Rüzgar için verilen yön, rüzgarın geldiği yönü ifade eder. Mesela batıdan doğuya doğru bir rüzgar esiyor. Rüzgar hızı, havanın belirli bir alanda hareket ettiği on saniyelik bir süre boyunca ortalama hız olarak ölçülür.

2. Rüzgar

Bir rüzgar veya fırtına sistemi içinde aktif olan hava akımı, fırtına olarak bilinir. Rüzgarlar, belirli bir alandaki ortalama rüzgar hızına göre üç saniyelik bir süre boyunca ölçülür (EN13000). Bir gün için tipik rüzgar tahmini 33 km/saat, sert rüzgar ise 60 km/saat kadar yüksek olabilir. Rüzgar aniden ortaya çıktığı için çok tehlikeli olabilir. (Rüzgarın Vinç Çalışmasına Etkisi, Liebherr, 2017)

3. Risk değerlendirmeleri sırasında rüzgar kuvvetlerinin doğru şekilde dikkate alınmaması durumunda güvenliğe etkisi

Risk değerlendirmesi yapılırken,

  • Operasyon süresi,
  • Çalışma alanındaki rüzgar hızı ve çalışma süresi süresince oluşabilecek maksimum rüzgar hızı,

Mutlaka dikkate alınmalıdır.

  4. Yüksekte çalışırken rüzgar aşağıdaki faktörlere yol açabilir:

Rüzgar tarafından vinç kolu, merkez hattından uzağa itilir.

Rüzgar tarafından vinç kolu, merkez hattından uzağa itilir.

  • Yüksekte Düşme
     
    Denge Bozulması
     
    Düşük ( Belirsiz ) Görüş
     
    Uçuşan Nesneler   ( Örn. Çatı Kaplamaları )
     
    Düşen Nesneler
     
    Takılıp Düşme Tehlikeleri

    Kurtarma Planının Karmaşıklığı   ( Örn. Yüksek hızlı rüzgarlı havalarda )

    Düşük sıcaklıklarda hissedilebilen sıcaklık rüzgarlı havalarda daha da fazla hissedileceğinden dışarıda geçen sürelerin kısalması.

    Yüzey alanı üzerindeki olumsuz etkiler. ( Örn. Yüzey alanı ne kadar büyük olursa rüzgar, kaldırma operasyonu veya güvenli çalışma yükünü o kadar etkileyecektir.

5. Rüzgar hızını etkileyen faktörler

  • • Yer seviyesinden yükseklik rüzgar hızını etkiler. Rüzgar hızı genellikle yükseklikle birlikte artar.

    • Rüzgarın üzerinden geçtiği yüzeyin pürüzlülüğü. Daha yüksek irtifada ilerleyen rüzgar daha düzgün eser. Çünkü zeminin engebeliliği daha az etkiler.

    • Dağlar veya büyük binalar arasında geçiş (nozul etkisi olarak bilinir).

    • Yerel bölgenin hava durumu modelleri ve topografyası

6. Farklı erişim yöntemleri ve yapıları için tipik rüzgar hızı sınırları

Erişim Yöntemi veya YapısıBeaufort ÖlçeğiMaksimum rüzgar hızı. ( Not : yöntemin veya yapının kullanabileceği maksimum rüzgar hızıdır. )
İple Erişim639 km./ Saat – 49,7 km./ Saat
Mobil yükseltici Çalışma platformları645 km./Saat
Rüzgar tribünleri536 km./ Saat ( 10 dakikalık ortalama 36 km/ Saat hızı aşmayan )
Kule Vinç648 km./ Saat ( Not: Vince ve kaldırılan yüke bağlı olarak büyük ölçüde değişecektir.)
Asılı Erişim Donanımları (Asma İskele)636 km./Saat ( Not: Yerden yüksekliğe , platformun yapıya nasıl sabitlendiğine bağlı olarak değişecektir.)
Kule veya direkler üzerinde çalışma427 km./Saat
Prefabrike alüminyum iskelelerde427 km./Saat

7. Yüksek hızlı rüzgar koşullarında ek kontroller

  • • Belirli bir ay için beklenen maksimum rüzgar koşullarını içeren hava durumunu ve yerel mühendislik haritalarını izleyin. Yedi günlük tahminlerle indirebileceğiniz çeşitli mobil uygulamalar var.

    • Hava durumu tahminlerine göre gevşek ve geniş yüzey alanlı malzemeleri sahada sabitleyin.

    • Stabilite için platformları, destek yapılarını ve destekleri test edin.

    • Mobil yükseltici Çalışma platformları gibi ekipmanlara karşı dikkatli olun; dış mekanda kullanım için tasarlanmış Mobil yükseltici Çalışma platformları kullandığınızdan emin olun ve güvenlik kurallarına uyun.

8. Sonuç

Yüksek rüzgar hızına sahip ortamlarda çalışmak ve güvenlik protokollerini göz ardı etmek, sizi kontrol edemediğiniz risklere maruz bırakacaktır. Sonuçlar ciddi olabilir ve genellikle görevin diğer risk faktörlerini de etkiler. Bunu açıklamak için aşağıda ABD Mesleki Sağlık ve Güvenlik Yasası’na (OHSA) göre Big Blue olayında ihlal edilen çeşitli protokollerin bir listesi verilmiştir:

  • • Vinç yüklemesinde rüzgarın hesaba katılmaması.

    • Şiddetli rüzgarlarda işçileri kaldırmak.

    • Gerçekleştirilen görev için gereken işçi sayısının aşılması. (Personel platformunda yapılan işin gerektirdiği sayının üzerinde üç kişi bulunmaktaydı.)

    • Üreticinin vinçle ilgili sınırlamalarına uyulmaması.

    • Vincin nominal kapasitesini aşan yüklerin kaldırılması.

    • Çalışanları asılı yüklerden uzak tutmamak.

    • Yük göstergesinin düzgün şekilde kalibre edilememesi.

    • Uygun olmayan zemin yükleme koşulları.

Rüzgarlı koşullar altında yüksekte çalışmaya ilişkin protokoller, çalışanları korumak ve her işin güvenli bir şekilde yapılmasını sağlamak için mevcuttur. Bu protokollere uyulması, can kaybının ve mal zararının önlenmesi açısından büyük önem taşıyor.

8. Kaynaklar

  • Industrial rope access – Investigation into items of personal protective equipment (Contact Research Report  HSE – 364/2001)
  • EN 13000 Vinçler – Mobil vinçler
  • EN 12810 Ön yapımlı bileşenlerden oluşan cephe iskeleleri
  • OHSA 1926
  • HSE Work at Height Regulations 2005
  • International Code of Practice ( IRATA )
  • International Powered Access Federation (IPAF)
  • BS 5975 Code of practice for temporary works procedures and the permissible stress design of falsework

Abdulkerim YAPICI
Teknik öğretmen
IRATA L3 / T
İş Güvenliği Uzmanı

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir